Men kan over twee zinnen in het stuk vallen. Eén: ‘Ook daarop (een sprinkhanenplaag, fd) kan men nu anticiperen, zoals op de echte catastrofes met de bijkomende massale volksverhuizingen.’ En twee, een citaat: “Ik denk dat we even pas op de plaats moeten maken tot men inziet dat het erop aan komt dat men de satelliet-waarnemingen lokaal gaat verwerken.”
Uit deze zinnen heb ik de indruk dat men mij iets onthoudt. ‘Wat’ kan ik niet weten want men kan niet in hoofden van anderen kijken. Maar men kan er zijn gedachten over hebben. Ik denk dat men niet weet waar al dat gedoe met satellieten, vegetatie en oogst nou eigenlijk goed voor is en vooral niet voor wie. In de zinnen probeert men uit te leggen hoe moeilijk het is de Nederlandse waar uit Enschede over de toonbank te krijgen. Men staat bij internationale organisaties en lokale overheden niet te trappelen om het satelietvegetatievoorspellingsysteem uit Enschede ten volle te benutten.
Dat heeft men bij Sport 7 nou ook: de meest geliefde waar, voetbal, maar men raakt het aan de straatstenen niet kwijt.
Het kan niet aan de hoge prijs liggen want voor bijvoorbeeld de auto heeft men alles over, parkeergeld, verhogingen van de brandstofprijzen en steeds vaker een bon. Het zal ook niet aan de handelaren liggen want in voetbal- of satelietvegetatievoorspellingsysteemverkopers zal men geen lager vertrouwen hebben dan in autohandelaren. Het ligt zeker niet aan de inhoud van de geboden waar want men zou maar al te graag voetbal willen zien en willen weten wanneer de sprinkhanen komen. En aan de verpakking van het voetbal en satelietvegetatievoorspellingsysteem, elektronische kastjes, kan het ook al niet liggen want overal ter wereld heeft men minimaal per dorp en maximaal per kamer een radio of televisie.
Men moet wel concluderen dat er kennelijk wilde koperstakingen bestaan, zonder bonden, zonder stakingsparool, zonder demonstraties. Een louw loene van de groothandel en de consument waarop men bij het schrijven van het bussinessplan of het onderzoeksvoorstel niet had gerekend. Bij het voetbal —één op de tien Nederlanders is, meen ik, lid van de KNVB— kòn men daar ook niet op rekenen, bij een satelliet in vredestijd alleen maar. Maar in beide gevallen is het verwonderlijk dat men met de verwerkelijking van de plannen desondanks door kan gaan. Ik denk dat men denkt de stakingen wel te kunnen breken en dat men daar wel eens gelijk in kon hebben. Ik denk dat men ooit de geboden waar, voetbal en hongersnoodvoorspellingen uit een kastje, wel zal slikken. Als men ze maar eenmaal geïmplementeerd heeft en men weet niet beter of het hoort zo.
Maar wat men tot nu toe gelezen heeft, is allemaal helemaal niet wat ik wilde zeggen. Men leert een aankomend journalist het onbepaalde voornaamwoord ‘men’ niet te gebruiken. Het ‘koffiekopjes hoorden dat’-gehalte vindt men te hoog. Men, wie, wat, waar, wanneer? Als men men gebruikt, wil men op die vragen geen antwoord geven en kletst men maar wat. Vandaar die twee ‘men’-zinnen in het krantenartikel over de satellieten.
Ik heb mijn computer even laten tellen hoe vaak ik men zelf in mijn teksten heb gebruikt. Men komt een keer of vijftig voor in zeven artikelen, daarvan een keer of veertig —in iedere zin op zijn minst één— in dit artikel. Daarmee heb ik het gebruik van men voorgoed afgeleerd. Van nu af aan gooi ik schrijfsels met het woord ‘men’ erin direct in de prullenbak.